Vitamines

Vitamine C – Ascorbinezuur

Vitamines zijn stoffen die een belangrijke rol spelen in menselijke stofwisselingsprocessen maar die mensen (met uitzondering van vitamine D) niet zelf kunnen maken. Kleine hoeveelheden vitamines zijn essentieel voor het regelen van alle processen in ons lichaam. Vitamines moeten op dagelijkse basis via voedsel worden verkregen. Het dieet van een mens moet dus alle essentiële vitamines leveren. Als ze niet voldoende worden aangeleverd dan beginnen mensen bepaalde deficiëntieziektes of andere abnormale condities te ontwikkelen.

Structuurformule vitamine C - L-ascorbinezuur
Structuurformule vitamine C – L-ascorbinezuur

Vitamine C is belangrijk voor de synthese van collageen, dit is een belangrijke component van bloedvaten, pezen, ligamenten en botten. Vitamine C speelt ook een belangrijke rol in de synthese van de neurotransmitter norepinephrine. Neurotransmitters zijn essentieel voor hersenfuncties en kunnen ons gedrag beïnvloeden.

Vitamine C is essentieel voor de synthese van carnitine. Dit is een klein molecuul dat belangrijk is voor het transport van vet naar cellulaire organellen die we mitochondriën noemen. Dit vet wordt in de mitochondriën omgezet in energie.
Recent onderzoek duidt er ook op dat vitamine C is betrokken bij het metabolisme van cholesterol naar galzuren, wat gevolgen kan hebben voor het cholesterolgehalte in het bloed en het ontstaan van galstenen.

Vitamine C is daarnaast ook een zeer effectieve antioxidant. Zelfs in kleine hoeveelheden kan vitamine C onvervangbare moleculen zoals lipiden (vetten), koolhydraten en nucleïnezuren, in het lichaam beschermen tegen schade veroorzaakt door vrije radicalen en reactief zuurstof dat kan ontstaan tijdens normaal metabolisme en door blootstelling aan toxines en vervuilende stoffen (zoals roken). Vitamine E kan vermoedelijk ook andere antioxidanten zoals vitamine E regenereren.

Ernstige tekorten aan vitamine C zijn al eeuwenlang bekend als veroorzaker van de potentieel dodelijke ziekte scheurbuik. Symptomen van scheurbuik zijn o.a. bloedingen en snelle bloeduitstortingen, verlies van tanden en haar, gewrichtspijn en zwellingen. Dergelijke symptomen zijn gerelateerd aan het verzwakken van bloedvaten, botten en weefsel dat collageen bevat. Vroege symptomen van scheurbuik zoals vermoeidheid kunnen worden veroorzaakt door afnemende hoeveelheden carnitine dat nodig is om energie uit vet te halen of een afnemende synthese van de neurotransmitter norepinephrine. Scheurbuik komt in ontwikkelde landen nog maar zeer zelden voor, met slechts 10 mg vitamine C per dag is het eenvoudig te voorkomen.

Voorkomen in voedsel

Grote hoeveelheden vitamine C komen voor in citrusfruit, groene groenten, aardappelen en verrijkte granen. Vitamine C is water oplosbaar.

Vitamine C – gegevens

 

Tabel 1 – gegevens vitamine C
Molecuulformule C6 H8 O6
Molmassa (g.mol-1 ) 176,12
Andere namen L-ascorbinezuur
Smeltpunt (°C) 190 – 192
Kookpunt (°C) 553

 

Aanbevolen dagelijkse hoeveelheid (ADH)

 

Tabel 2 – ADH vitamine C
Kinderen tot 14 jaar (mg) 50
Mannen (mg) 75
Vrouwen (mg) 75