Actinium
Inhoudsopgave
Herkomst woord
Het woord “actinium” komt van het Griekse “Aktis” of “aktinos” en dat betekent “bundel” of “straal”.
Chemische gegevens
| Symbool | Ac |
| Volledige naam | Actinium |
| Atoomnummer | 89 |
| Atoommassa (g.mol-1 ) | 227 |
| Groep | actiniden |
| Elektronegativiteit (Pauling) | 1,1 |
| Dichtheid (g.cm-3 bij 20 °C) | 10 |
| Smeltpunt (°C) | 1227 |
| Kookpunt (°C) | 3200 |
| Vanderwaalsstraal (nm) | — |
| Ionstraal | — |
| Isotopen | — |
| Elektronenschil | [Rn]6d17s2 |
| Elektronen per schil | 2, 8, 18, 32, 18, 9, 2 |
| Eerste ionisatiepotentiaal (kJ.mol-1 ) | 449 |
| Tweede ionisatiepotentiaal (kJ.mol-1 ) | 1170 |
| Derde ionisatiepotentiaal (kJ.mol-1 ) | 1900 |
| Standaard potentiaal (V) | — |
| Ontdekt door: | 1899 door André-Louis Debierne en 1902 door Friedrich Giesel |
Ontdekking
Actinium heeft twee onafhankelijke ontdekkers. In 1899 werd het ontdekt door André Debierne en in 1902 door F. Giesel.
Bohr – Rutherford diagram
Isotopen
| Nuclide | Isotopische massa (u) | Halfwaardetijd |
|---|---|---|
| 206Ac | 206,01450 | 25 ms |
| 207Ac | 207,01195 | 31 ms |
| 208Ac | 208,01155 | 97 ms |
| 209Ac | 209,00949 | 92 ms |
| 210Ac | 210,00944 | 350 ms |
| 211Ac | 211,00773 | 213 ms |
| 212Ac | 212,00781 | 920 ms |
| 213Ac | 213,00661 | 731 ms |
| 214Ac | 214,00690 | 8,2 s |
| 215Ac | 215,00645 | 0,17 s |
| 216Ac | 216,00872 | 0,440 ms |
| 217Ac | 217,00934 | 69 ns |
| 220Ac | 220,01476 | 26,36 ms |
| 221Ac | 221,01559 | 52 ms |
| 222Ac | 222,01784 | 5,0 s |
| 223Ac | 223,01913 | 2,10 min |
| 224Ac | 224,02172 | 2,78 uur |
| 225Ac | 225,02323 | 10,0 dagen |
| 226Ac | 226,02609 | 29,37 uur |
| 227Ac | 227,02775 | 21,772 jaar |
| 228Ac | 228,03102 | 6,15 uur |
| 229Ac | 229,03302 | 62,7 min |
| 230Ac | 230,03629 | 122 s |
| 231Ac | 231,03856 | 7,5 min |
| 232Ac | 232,04203 | 119 s |
| 233Ac | 233,04455 | 145 s |
| 234Ac | 234,04842 | 44 s |
| 235Ac | 235,05123 | 40 s |
| 236Ac | 236,05530 | 2 min |
Eigenschappen van Actinium
Actinium is het eerste element van de actinides in het periodiek systeem. Het chemisch gedrag van Actinium lijkt op dat van de zeldzame aardmetalen en dan in het bijzonder op lanthaan. Actinium is ongeveer 150 maal actiever dan radium.
Actinium kent 36 isotopen en die zijn allemaal niet stabiel. Actinium komt als isotoop 227Ac vrij bij het verval van uranium. Actinium kent verschillende vervalproducten waaronder isotoop 227Ac. Deze bèta emitter is een vervalproduct van 225U en heeft een halfwaardetijd van 21,6 jaar. Andere vervalproducten zijn 227Th (halfwaardetijd 18,5 dagen), 223Ra (halfwaardetijd 11,4 dagen en een aantal kortlevende isotopen zoals polonium, radon, bismut en lood. In evenwicht met zijn vervalproducten is actinium een krachtige bron van alpha deeltjes. Zuivere actinium komt na 185 dagen in evenwicht met zijn vervalproducten en vervalt dan voor een volgende 21,6 jaar, volgens de halfwaardetijd van 227Ac.
Bronnen van Actinium
Isotoop 227Ac komt van nature voor als gevolg van het verval van uranium mineralen. Actinium metaal kan worden gemaakt door actiniumfluoride te reduceren met lithiumdamp bij een temperatuur van ongeveer 1100 tot 1300 °C.
Gebruik van Actinium
Het hoge activiteitsniveau maakt Actinium geschikt voor de productie van neutronen. Ook is 225Ac gebruikt bij de behandeling van kankerpatiënten.
Spectra
Absorptiespectrum
Emissiespectrum
